ΤΑ ΒΑΦΤΙΣΙΑ

 

Η ΒΑΦΤΙΣΗ…ΜΕΓΑ ΜΥΣΤΗΡΙΟΝ!

Η ΒΑΠΤΙΣΗ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ

Για την Ορθόδοξη εκκλησία το βάπτισμα αποτελεί ένα απο τα επτά μυστήριά της. Σύμφωνα μάλιστα με το υπόμνημα της Μεγάλης Παρασκευής το βάπτισμα όπως και η Θεία Ευχαριστία εξέρευσαν εκ της τρωθείσης πλευράς του Ιησού Χριστού[16]. Κατά τον Απόστολο Παύλο δόθηκε απο τον Κύριο για να λυτρωθεί ο άνθρωπος από το προπατορικό αμάρτημα και από τις προσωπικές αμαρτίες. Η τριπλή κατάδυση στην ορθόδοξη θεολογία συμβολίζει την τριήμερο ταφή και ανάσταση του Χριστού. Έτσι πέρα απο μια τελετουργική υποδοχή των πιστών στο σώμα της εκκλησίας, πέρα απο τη λήψη της δωρεάς του Αγίου Πνεύματος, αποτελεί συμμετοχή στο θάνατο και την Ανάσταση του Ιησού Χριστού. Ο κάθε νεοφώτιστος με την βάπτιση αποθέτει τον Παλαιόν άνθρωπον και εξέρχεται απο το μυστήριο αναγεννημένος εν Πνεύματι Αγίω σύμφωνα με τα λεγόμενα του Ευαγγελιστή Ιωάννη.

Σύμφωνα με την ορθόδοξη παράδοση ο νεοφώτιστος πρέπει να καταδύεται πλήρως στο ύδωρ (τριπλή κατάδυση), ενώ η δι’επιχύσεως ή ραντίσματος βάπτιση αποτελεί κακοδοξία. Το μυστήριο αυτό τελείται στις 8 ή τις 40 ημέρες από την γέννηση, ενώ υπάρχουν και ομολογίες οι οποίες δέχονται την βάπτιση μόνο μετά την ενηλικίωση. Η βάπτιση εικονίζει την έκχυση του Αγίου Πνεύματος στο βαπτιζόμενο άτομο.Μετά τη βάπτιση, η αμαρτητική επιθυμία και ορμή εξακολουθούν να παραμένουν στο βαπτισθέντα, χωρίς όμως να καταλογίζονται σαν αμαρτία στη φύση πού ελευθερώθηκε από το προπατορικό αμάρτημα.

Η μετά το βάπτισμα παρουσία της αμαρτητικής ορμής αποτελεί μέσο της θείας παιδαγωγίας κατά την ορθοδοξία, αποτελούσα κίνητρο αγώνων του αναγεννημένου κατά των παθών και της αμαρτίας και μέσο ηθικής και πνευματικής εμπεδώσεως και τελειώσεως. Προς την ίδια κατεύθυνση κινείται και η λογική του νηπιοβαπτισμού, που εισήχθη από τους πρώτους αιώνες στην πράξη της Εκκλησίας. Εισήχθη για ν’ αντιμετωπίσει την ανάγκη στη ζωή του πληρώματος της Εκκλησίας, το ενδεχόμενο να πεθάνει κανείς αβάπτιστος, οπότε αδυνατεί να εισέλθει στη Βασιλεία των ουρανών. Τα νήπια μπορεί να μην έχουν τη δυνατότητα να πιστέψουν, αυτό όμως δεν αποτελεί για την ορθόδοξη εκκλησία λόγο, ώστε να μη μπορούν να δεχθούν τη βαπτισματική χάρη. Είναι βασικό αξίωμα στη θεολογία της ορθοδόξου παραδόσεως, ότι η θεία χάρη ενεργεί λυτρωτικά, εκεί όπου δεν υπάρχει η αμαρτία, η οποία είναι ο μόνος παράγων πού αναστέλλει και ματαιώνει τη λυτρωτική της ενέργεια. Στα νήπια το στοιχείο της προσωπικής αμαρτίας απουσιάζει και συνεπώς ή θεία χάρη μπορεί να επιδράσει ευεργετικά, καταλύοντας από τη φύση τους το σώμα του προπατορικού αμαρτήματος.

 

 

TA…ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗ ΒΑΦΤΙΣΗ 

Οι  Έλληνες Ορθόδοξοι γονείς, προκειμένου να βαπτίσουν το παιδί τους, πρέπει να ενεργήσουν ως εξής:
1. Γενικά

1. Σε όποιον Ναό και αν τελέσουν το Μυστήριο, πρέπει οπωσδήποτε να προκαθορίσουν εγκαίρως, την ημέρα και ώρα τέλεσής του με τον Εφημέριο.
2. Πριν την ώρα της Βάπτισης ή νωρίτερα να προσκομίσουν στον Εφημέριο, την Ληξιαρχική Πράξη γέννησης του παιδιού, η οποία έχει εκδοθεί από το Δήμο, στον οποίο έχει δηλωθεί η γέννησή του.
3. Εάν επιθυμούν να τελέσουν το Μυστήριο όχι στο Ναό της Ενορίας τους, ( πράγμα το οποίο ποιμαντικώς δεν ενδείκνυται), αλλά σε άλλη Ενορία, τότε πρέπει να ζητήσουν από τον Εφημέριο της Ενορίας τους να μεταβιβάσει την Ληξιαρχική Πράξη γέννησης του παιδιού, στο Ναό όπου θα τελεσθεί το Μυστήριο. Συνιστάται να τελείται το Μυστήριο στο Ναό της Ενορίας κατοικίας του νηπίου, αφού εκεί θα συνεχίσει να έχει την Εκκλησιαστική αναφορά και συναναστροφή του.
4. Ο Ιερέας που τέλεσε το Μυστήριο εκδίδει Δήλωση Βαπτίσεως.
5. Η Δήλωση Βαπτίσεως κατατίθεται, εντός μηνός στο Ληξιαρχείο του Δήμου, όπου είναι εγγεγραμμένη η γέννηση του παιδιού.
6. Σε περίπτωση που η Βάπτιση τελεσθεί εκτός Ενορίας, η δήλωση Βαπτίσεως προσκομίζεται στην Ενορία του Νεοφώτιστου, για να καταχωρηθεί στο οικείο Βιβλίο και στη συνέχεια, κατατίθεται στο Ληξιαρχείο του Δήμου.
7. Ανάδοχος του παιδιού δεν μπορεί να γίνει αλλόδοξος ή αλλόθρησκος, αλλά και Ορθόδοξος, ο οποίος έχει τελέσει μόνο πολιτικό Γάμο.
8. Τέκνα προερχόμενα από γονείς που έχουν τελέσει μόνο πολιτικό γάμο, βαπτίζονται εφόσον ο Ανάδοχος εγγυάται την κατήχηση του νεοφωτίστου.

2. Ειδικές περιπτώσεις

1. Σε περίπτωση που με δικαστική Απόφαση, την επιμέλεια του παιδιού έχει ο ένας γονεύς ή Κηδεμόνας για την τέλεση του Μυστηρίου και την Ονοματοδοσία απαιτείται Υπεύθυνη Δήλωση του ετέρου γονέα ότι συμφωνεί ή σε κατάσταση Κηδεμονίας, αμφοτέρων των γονέων, ότι συμφωνούν.
2. Σε περίπτωση διαφωνίας των γονέων, για το Βάπτισμα ή την Ονοματοδοσία μπορεί αυτά να γίνουν κατόπιν Δικαστικής Αποφάσεως.Προσοχή! Δικαστική απόφαση, η οποία αναθέτει μόνο την επιμέλεια του τέκνου, προσωρινή ή μή, στον ένα εκ των δύο γονέων, δεν καλύπτει τον Εφημέριο για την τέλεση Βαπτίσεως.
3. Για κάθε περίπτωση, πρίν το βάπτισμα ανηλίκου, οι γονείς, με επίδειξη της αστυνομικής ταυτότητός τους, για την συμφωνία των στοιχείων τους με την Ληξιαρχική πράξη, υπογράφουν ενώπιον του Εφημερίου για το θρήσκευμα και το όνομα του νηπίου.Σε περίπτωση απουσίας ενός γονέως, ο εφημέριος μπορεί να τελέσει το Μυστήριο του Βαπτίσματος, όταν ο έτερος γονεύς προσκομίσει θεωρημένο αντίγραφο είτε της ληξιαρχικής πράξεως θανάτου είτε της σχετικής δικαστικής απόφασης, βάσει των οποίων ο απουσιάζων γονεύς κηρύττεται ρητώς άφαντος ή έκπτωτος από τη γονική μέριμνα.
4. Σε περίπτωση απουσίας του ενός γονέως λόγω ευλόγου κωλύμματος (ασθενείας, αποδημίας κλπ.), τότε ο Εφημέριος μπορεί να προχωρήσει στην τέλεση του Βαπτίσματος, εφ’όσον εκ μέρους του απόντος γονέως υποβληθεί είτε βεβαίωση ενώπιον συμβολαιογράφου είτε υπεύθυνη δήλωση με το γνήσιο της υπογραφής θεωρημένο, ότι συγκατατίθεται για την βάπτιση του τέκνου κατά το Ορθόδοξο δόγμα και με το συγκεκριμένο όνομα.
5. Σε περίπτωση διάστασης ή διαζυγίου ή όταν η μητέρα του ανήλικου τέκνου επικαλείται ότι πατέρας του τέκνου είναι άλλος από τον αναγραφόμενο στην Ληξιαρχική πράξη γεννήσεως, ο Εφημέριος 1) οφείλει να αναζητήσει τον πατέρα, το όνομα του οποίου αναγράφεται στην ληξιαρχική πράξη και να λάβει την συγκατάθεσή του γραπτώς 2) αν έχει προσβληθεί η πατρότητα ή έχει αναγνωρισθεί το τέκνον εκούσια, ο Εφημέριος μπορεί να δεχθεί ως πατέρα τον προσδιοριζόμενον υπό του Ληξιαρχείου, διά νεωτέρας σημειώσεως και διορθώσεως επί της ληξιαρχικής πράξης γεννήσεως.
6. Σε περίπτωση άγαμης μητέρας, επειδή αυτή ασκεί μόνη της τη γονική μέριμνα, ο Εφημέριος μπορεί να τελέσει την Βάπτιση και να δώσει όνομα, εφ’όσον η άγαμη μητέρα συμπληρώσει Υπεύθυνη Δήλωση του Ν.1599/86, με θεωρημένο το γνήσιο της υπογραφής της, στην οποία θα δηλώνει υπευθύνως ότι ασκεί αποκλειστικώς τη γονική μέριμνα επί του ανήλικου τέκνου της, ότι δεν υφίσταται δικαστική απόφαση, η οποία να απονέμει δικαίωμα ασκήσεως γονικής μέριμνας και στον πατέρα του ανήλικου τέκνου και, τέλος, ότι επιθυμεί το ανήλικο τέκνο της να βαπτισθεί κατά το Ορθόδοξο δόγμα και να λάβει συγκεκριμένο όνομα.